Agufié(-de-Blondel)
Rosa blondaeana
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de Blondel, Rosier de Blondel.
Descripcioun :Aquest agufié mountagnard fai parti dóu group Rosa canina. Pèr lou destria fau d'abord vèire que i'ague ges de glando souto li fueio o sus li bord, que li fueio siegon pas verdalo dessubre, que li dardaioun siegon croucu. Pièi avisas-vous que i'ague ges de péu sus li fueio, que li dènt di fueio siegon coumpausado e enfin que li pecou siegon glandoulous.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Esboudèu
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa blondaeana Ripart ex Déségl., 1861
(= Rosa nitidula auct. )
Lin
Linum usitatissimum subsp. usitatisimum
Linaceae
Autre noum : Lin(-cultiva).
Nom en français : Lin cultivé.
Descripcioun :Aquéu lin èro proun cultiva à passa tèms emai lou siegue encaro. S'atrobo pamens proun dins li prado e li champ. Ei mai grand e fai de flour mai grosso que la formo fèro d'óurigino. Coumpara emé la meno fèro mens coumuno.
Usanço :Cadu saup que li grano de lin soun manjadisso. Soun bono contro lou quiéu tapa. Mai èi subretout en emplastre o escudet que soun adoubado pèr lucha contro l'inflamacioun e li doulour (de garganto, d'estouma...) : trissa 50g de grano o achata de farino, faire bouli dins l'aigo pièi vira tout acò dins un linge. Mèfi que siegue pas trop caud.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Linum
Famiho : Linaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Champ
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Linum usitatissimum subsp. usitatisimum L., 1753